.jpg "Sudska praksa")
Republika Srbija
VRHOVNI KASACIONI SUD
Rev2 3696/2019
27.02.2020. godina
Beograd
U IME NARODA
Vrhovni kasacioni sud, u veću sastavljenom od sudija: Vesne Popović, predsednika veća, Gordane Komnenić i Jasminke Stanojević, članova veća, u pravnoj stvari tužilje AA iz ..., čiji je punomoćnik Miloje Cvetić, advokat iz ..., protiv tužene Republike Srbije, Ministarstvo pravde, koju zastupa Državno pravobranilaštvo, Odeljenje u Kraljevu, radi isplate, odlučujući o reviziji tužilje izjavljenoj protiv presude Apelacionog suda u Kragujevcu Gž1 456/19 od 04.07.2019. godine, u sednici održanoj 27.02.2020. godine, doneo je
P R E S U D U
ODBIJA SE, kao neosnovana, revizija tužilje izjavljena protiv presude Apelacionog suda u Kragujevcu Gž1 456/19 od 04.07.2019. godine.
O b r a z l o ž e nj e
Presudom Osnovnog suda u Raškoj P1 18/18 od 28.09.2018. godine, stavom prvim izreke obavezana je tužena da tužilji na ime razlike u novcu na ime poklona – novčane čestitke za Novu godinu za maloletne ćerke isplati ukupno 56.648,00 dinara u pojedinačnim iznosima i sa zakonskom zateznom kamatom bliže određenim u ovom stavu izreke. Stavom drugim izreke obavezana je tužena da tužiocu naknadi troškove postupka od 43.566,00 dinara.
Presudom Apelacionog suda u Kragujevcu Gž1 456/19 od 04.07.2019. godine, stavom prvim izreke odbijena je kao neosnovana žalba tužene i prvostepena presuda potvrđena u delu stava prvog izreke kojim je obavezana tužena da tužilji na ime poklona – novčane čestitke za Novu godinu za mal. BB isplati za 2018. godinu 1.000,00 dinara sa zakonskom zateznom kamatom počev od 31.12.2017. godine do isplate. Stavom drugim izreke preinačena je prvostepena presuda u preostalom delu stava prvog izreke i odbijen kao neosnovan deo tužbenog zahteva kojim je tužilja tražila da se obaveže tužena da joj na ime razlike u novcu na ime poklona – novčane čestitke za Novu godinu isplati ukupno 55.648,00 dinara u pojedinačnim iznosima i sa zakonskom zateznom kamatom bliže određenim u ovom stavu izreke. Stavom trećim izreke odlučeno je da svaka stranka snosi svoje troškove postupka.
Protiv pravnosnažne presude donete u drugom stepenu, tužilja je izjavila reviziju zbog pogrešne primene materijalnog prava.
Vrhovni kasacioni sud je ispitao pobijanu odluku primenom člana 408. u vezi člana 403. stav 2. tačka 2. Zakona o parničnom postupku („Sl. glasnik RS“ broj 72/11, 55/14 i 87/18), pa je našao da revizija nije osnovana.
U postupku nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. Zakona o parničnom postupku, na koju revizijski sud pazi po službenoj dužnosti.
Prema utvrđenom činjeničnom stanju na kome je zasnovana pobijana odluka, tužilja je zaposlena kod tužene i majka je dvoje maloletne dece - ćerke VV, rođene ...2000. godine i ćerke BB, rođene ...2003. godine. Tužena je tužilji u skladu sa odredbom člana 44a Posebnog kolektivnog ugovora za državne organe („Službeni glasnik RS“ broj 23/98...15/12) za 2014. godinu i odredbom člana 46. Posebnog kolektivnog ugovora za državne organe za 2014., 2015., 2016. i 2017. godinu izvršila isplatu poklona za Novu godinu – novčanu čestitku za mal. BB ukupno 4.000,00 dinara, a za ćerku VV za 2014. i 2015. godinu ukupno 2.000,00 dinara što je utvrđeno i veštačenjem od strane veštaka ekonomsko-finansijske struke, kao i da tužena nije tužiocu izvršila isplatu na ime poklona – novčane čestitke za 2018. godinu. Iz nalaza veštaka ekonomsko-finansijske struke utvrđeni su maksimalni neoporezivi iznosi poklona za Novu godinu za utuženi period, predviđeni zakonom koji uređuje porez na dohodak građana.
Polazeći od utvrđenog činjeničnog stanja prvostepeni sud je usvojio tužbeni zahtev ocenivši da je poslodavac dužan da obezbedi deci zaposlenog starosti do 15 godina života poklon za Novu godinu – novčanu čestitku u vrednosti do neoporezivog iznosa koji je predviđen zakonom kojim se uređuje porez na dohodak građana. Međutim, drugostepeni sud je ocenio da odredbe člana 44a, odnosno člana 46. Posebnog kolektivnog ugovora za državne organe ne propisuju minimalni, već samo maksimalni iznos – do neoporezivog iznosa koji je predviđen zakonom kojim se uređuje porez na dohodak građana, te da je Vlada RS 27.12.2017. godine donela Zaključak kojim je preporučila organima državne uprave, službama Vlade i svim drugim direktnim odnosno indirektnim korisnicima budžeta RS koji nisu u prethodnom periodu, počevši od prava stečenih u 2014. godini pa nadalje, obezbedili deci svojih zaposlenih poklone za Božić i Novu godinu u skladu sa opštim aktom, da to učine do 31.12.2017. godine u iznosu od po 1.000,00 dinara po detetu, za 2014., 2015., 2016., 2017. i 2018. godinu, zbog čega je pobijanom odlukom prvostepena presuda preinačena i delimično odbijen tužbeni zahtev, kao neosnovan.
Po oceni Vrhovnog kasacionog suda odluka drugostepenog suda je zasnovana na pravilnoj primeni materijalnog prava.
Odredbom člana 44. Posebnog kolektivnog ugovora za državne organe („Službeni glasnik RS“ broj 23/98...15/12), koji je bio na snazi i primenjivao se za 2014. godinu i člana 46. stav 1. Posebnog kolektivnog ugovora za državne organe („Službeni glasnik RS“ broj 25/15...34/18) u primeni za 2015., 2016., 2017. i 2018. godinu, propisano je da poslodavac može da obezbedi deci zaposlenog starosti do 15 godina života poklon za Novu godinu - novčanu čestitku u vrednosti do neoporezivog iznosa koji je predviđen zakonom kojim se uređuje porez na dohodak građana. Odredbom člana 39. Zakona o platama državnih službenika i nameštenika propisano je da se
Posebnim kolektivnim ugovorom za državne organe mogu utvrditi i druga primanja državnih službenika prema opštim propisima o radu.
Neoporezivi iznos zarada građana utvrđen Odlukom Vlade RS za 2014. godinu iznosio je 8.689,00 dinara, za 2015. godinu iznosio je 8.880,00 dinara, za 2016. godinu iznosio je 9.031,00 dinara, za 2017. godinu iznosio je 9.166,00 dinara i za 2018. godinu iznosio je 9.313,00 dinara.
Zakonom o Budžetu RS za sporne godine, nisu bila predviđena niti odobrena sredstva za poklon – novčanu čestitku za Novu godinu, s tim što je Zakonom o budžetu za 2017. godinu u članu 16. stav 3. propisao da izuzetno isplata nagrada i bonusa za zaposlenog kod korisnika sredstva Budžeta RS u 2017. godini može se vršiti na osnovu odluke Vlade. Vlada RS je 27.12.2017. godine donela Zaključak kojim je preporučila organima državne uprave, službama Vlade i svim drugim direktnim odnosno indirektnim korisnicima budžeta RS koji nisu u prethodnoj godini prava stečenih u 2014. godini pa nadalje, obezbedili deci svojih zaposlenih poklone za Božić i Novu godinu u skladu sa opštim aktom, da to učine do 31.12.2017. godine u iznosu od po 1.000,00 dinara po detetu, za 2014., 2015., 2016., 2017. i 2018. godinu,
Saglasno navedenom, zakonodavac je jasno i nedvosmisleno odredio da vrednost poklona za Božić i Novu godinu – novčanu čestitku, poslodavac je dužan da obezbedi u vrednosti do neoporezivanog iznosa, što znači da je za tu svrhu mogao opredeliti bilo koji iznos (od 1.000,00 dinara pa) do maksimalno traženog iznosa od strane tužioca. To dalje znači da budžetski korisnici mogu ostvarivati prava propisana odredbom člana člana 44, odnosno člana 46. stav 1. Posebnog kolektivnog ugovora za državne organe prema odobrenim sredstvima za tu namenu i za određenu kalendarsku godinu. Imajući u vidu odrednicu “do neoporezivog iznosa” iz navedenih odredaba proizilazi da poslodavac zaposlenima koji ostvaruju pravo na novčanu čestitku za Novu godinu, isplatu ne mora izvršiti u visini neoporezivog iznosa zarada građana, već ga ovlašćuje i daje mu mogućnost da novčanu čestitku isplati u rasponu od minimalnog do maksimalno predviđenog iznosa, a što i revizijske navode čini neosnovanim. Imajući u vidu navedeno, po oceni Vrhovnog kasacionog suda pravilna je odluka drugostepenog suda da odredbe člana 44a, odnosno člana 46. Posebnog kolektivnog ugovora za državne organe ne propisuju minimalni, već samo maksimalni iznos – do neoporezivog iznosa koji je predviđen zakonom kojim se uređuje porez na dohodak građana. Stoga je pravilno drugostepeni sud primenio materijalno pravo kada je preinačio prvostepenu presudu i delimično odbio tužbeni zahtev tužilje kako je to bliže određeno u izreci pobijane odluke.
Na osnovu iznetog, primenom člana 414. stav 1. ZPP, Vrhovni kasacioni sud je odlučio kao u izreci.
Predsednik veća – sudija
Vesna Popović, s.r.
Za tačnost otpravka
Upravitelj pisarnice
Marina Antonić
