U IME NARODA

Vrhovni kasacioni sud, u veću sastavljenom od sudija: Zvezdane Lutovac, predsednika veća, Jelene Borovac i Branka Stanića, članova veća, u parnici tužilje AA iz ..., čiji je punomoćnik Slobodan Pavlović, advokat u ..., protiv tuženog BB iz ..., čiji je punomćnik Dušan Čkonjević, advokat u ..., radi iseljenja, odlučujući o reviziji tuženog izjavljenoj protiv presude Apelacionog suda u Beogradu broj Gž 1801/16 od 30.03.2016. godine, u sednici veća održanoj 13.09.2017. godine, doneo je

P R E S U D U

ODBIJA SE kao neosnovana revizija tuženog izjavljena protiv presude Apelacionog suda u Beogradu broj Gž 1801/16 od 30.03.2016. godine.

O b r a z l o ž e nj e

Presudom Prvog osnovog suda u Beogradu broj P 23326/13 od 11.02.2015. godine je odbijen tužbeni zahtev tužilje kojim je tražila da sud obaveže tuženog da se iseli iz stana koji se sastoji od jedne sobe površine 12,20 m2, u kući broj ... u ulici ... u ..., koji se nalazi na katastarskoj parceli broj ... zkul ... KO ..., te da stan – sobu ispražnjen od lica i stvari preda tužilji na korišćenje i raspolaganje u roku od 15 dana. Obavezana je tužilja da tuženom na ime troškova parničnog postupka isplati iznos od 63.000,00 dinara u roku od 15 dana.

Apelacioni sud u Beogradu je presudom Gž broj 1801/16 od 30.03.2016. godine preinačio naznačenu presudu Prvog osnovog suda u Beogradu tako što je usvojio tužbeni zahtev tužilje i obavezao tuženog da se sa svim licima i stvarima iseli iz stana koji se sastoji od jedne sobe površine 12,20 m2 u kući k.br. ... u ulici ... u ..., na katastarskoj parceli broj ..., zk. uložak broj ... KO ... i da taj stan ispražnjen od lica i stvari preda tužilji u nesmetan posed, kao i da joj nadoknadi troškove parničnog postupka u iznosu od 110.800,00 dinara, u roku od 15 dana.

Protiv pravnosnažne drugostepene presude, tuženi je izjavio blagovremenu reviziju zbog bitne povrede odredaba Zakona o parničnom postupku, zbog pogrešno i nepotpuno utvrđenog činjeničnog stanja i zbog pogrešne primene materijalnog prava.

Tužilja je dala odgovor na reviziju.

Vrhovni kasacioni sud je ispitao pobijanu presudu na osnovu člana 403. stav 2. tačka 2. i 408. Zakona o parničnom postupku („Službeni glasnik RS“ br. 72/2011 i 55/2014), pa je ocenio da je revizija tuženog dozvoljena, ali da nije osnovana.

U postupku pred nižestepenim sudovima nije učinjena bitna povreda parničnog postupka iz člana 361. stav 2. tačka 9. ZPP, na koju se u revizijskom postupku pazi po službenoj dužnosti. Nema ni bitne povrede postupka na koju ukazuje revident, jer izreka i obrazloženje presude nisu u suprotnosti sa izvedenim dokazima.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju otac tuženog, sada pokojni VV je 18.06.1956. godine sa tadašnjim vlasnikom stana GG, zaključio ugovor o korišćenju stana površine 9 m2, koji se nalazio u objektu kuće u ulici ... broj ... u ... . U ugovoru su kao korisnici stana navedeni članovi domaćinstva oca tuženog, supruga i troje dece od kojih je jedno ovde tuženi. Nakon očeve smrti, nosilac stanarskog prava je postala majka tuženog, sada pokojna DD, koja se iz stana iselila u februaru 1980. godine. Nakon majčinog iseljenja u stanu je ostao da živi tuženi kao član domaćinstva bivšeg nosioca stanarskog prava. Tužilja je postala vlasnik ovoga stana na osnovu ugovora o doživotnom izdržavanju overenog pred Trećim opštinskim sudom u Beogradu pod broj R ... od 25.09.1997. godine. Rešenjem Dn 17428/08 od 03.06.2009. godine uknjiženo je pravo vlasništva na nepokretnosti, kuće u ulici ... broj ..., sagrađena na katastarskoj parceli broj ..., upisanoj u zknj.telu III na ime tužilje. Tuženi od rođenja ... godine stanuje u spornom stanu – prostoriji. Nakon što je tužilja postala vlasnik stana ona je u više navrata pozivala tuženog pismenim putem radi zaključenja ugovora o zakupu, ali je tuženi odbio bilo kakav usmeni dogovor o sklapanju ugovora i odbio je da primi poštu koju mu tužilja šalje. Tužilja je tuženom dostavljala račune za isplatu zakupnine koje tuženi nije izmirivao i nije platio nijednu zakupninu počev od 1980. godine. Građevinskim veštačenjem je utvrđeno da prostorija koju tuženi koristi ima površinu od 12,20 m2, i da se nalazi levo od ulaza u deo postojećeg objekta koji je preostao od rušenja, a sada je to dvorišna zgrada u ulici ... broj ... u ... .

Na osnovu ovako utvrđenog činjeničnog stanja, prvostepeni sud je odbio tužbeni zahtev tužilje sa obrazloženjem da je tuženi kao preostali član domaćinstva ranijeg nosioca stanarskog prava zakonito nastavio sa korišćenjem spornog stana (član 17. Zakona o stambenim odnosima „Službeni glasnik RS“ broj 29/73 i 30/80) koji je važio u vreme kada se majka tuženog iselila iz spornog stana. Našao je da je tužilja kao vlasnik stana na osnovu člana 43. navedenog Zakona, mogla da preduzme radnje radi zaštite svog prava i interesa utvrđivanjem stanarine za sporni stan, a što nije učinila jer nije u vanparničnom postupku tražila donošenje rešenja koje zamenjuje ugovor o zakupu, odnosno korišćenju stana i utvrđivanje visine stanarine. Iz tih razloga tužilja ne može da traži iselenje tuženog zbog neplaćanja zakupnine pa je zaključio da nisu ispunjeni uslovi iz člana 35. Zakona o stanovanju za usvajanje tužbenog zahteva.

Apelacioni sud je zauzeo suprotno pravno stanovište. Ocenio je da se tuženi ne može osloboditi obaveze plaćanja zakupnine samo zbog toga što tužilja kao novi vlasnik nije tražila donošenje novog rešenja o zakupu u vanparničnom postupku, jer prema članu 43. Zakona o stambenim odnosima nije obaveza samo tužilje kao vlasnika stana, već zainteresovanih strana, (što je svakako i tuženi) da traži da se utvrdi zakupnina i zaključi ugovor o korišćenju stana. Postojao je interes tuženog da zaključi ugovor o korišćenju stana ili da se donese rešenje u vanparničnom postupku koji taj ugovor zamenjuje, a što predstavlja osnov za korišćenje stana.

Vrhovni kasacioni sud prihvata pravno stanovište drugostepenog suda. Pri tome je imao u vidu da je tužilja kada je postala vlasnik stana u više navrata pozivala tuženog pismenim putem radi zaključenja ugovora o zakupu i dostavljala mu račune za isplatu zakupnine koje tuženi nije izmirivao i nije isplatio nijednu zakupninu još od 1980. godine.

Odredbom člana 32. stav 3. Zakona o stanovanju („Službeni glasnik SRS“ broj“ 50/92 sa kasnijim izmenama) je propisan način na koji se izračunava zakupnina i na stanovima u svojini građana, a stavom 3. je propisano da utvrđivanje, obračun i naplata zakupnina vrši vlasnik stana, odnosno nosilac prava raspolaganja ili preduzeće za stambene usluge ili drugo pravno lice kome su povereni poslovi.

Naime, tuženi kao preostali član domaćinstva iza svoje majke koja je bila nosilac stanarskog prava na predmetnom stanu, mogao je zakonito da nastavi korišćenje stana kao novi nosilac stanarskog prava prema Zakonu o stambenim odnosima koji je važio u vreme kada je njegova majka ovaj stan napustila. Tuženi je u tom svojstvu i stanovao u predmetnom stanu, ali nije plaćao zakupninu ni nakon više opomena koje je dobio od strane tužilje kao novog vlasnika stana (upisana u javne knjige 2009. godine). Tužba od 11.03.2010. godine je takođe opomena tuženom za plaćanje zakupnine, ali on ni nakon toga zakupninu nije plaćao. Prema tome, na osnovu člana 35. stav 1. tačka 2. Zakona o stanovanju stekli su se uslovi da zakupodavac može sa uspehom da da otkaz ugovora o zakupu stana tuženom zbog neplaćanja zakupnine, i traži njegovo iseljenje.

Vrhovni kasacioni sud je cenio i preostale revizijske navode, pa je ocenio da revident neosnovano osporava pravilnost utvrđenog činjeničnog stanja (407. stav 2.ZPP) jer drugostepeni sud nije izmenio činjenično stanje u odnosu na prvostepenu presudu, a materijalno pravo je pravilno primenjeno.

Na osnovu svega izloženog odlučeno je kao u izreci na osnovu člana 414. stav 1. ZPP.

Predsednik veća - sudija

Zvezdana Lutovac,s.r.

Za tačnost otpravka

Upravitelj pisarnice

Marina Antonić