U IME NARODA

Vrhovni kasacioni sud, u veću sastavljenom od sudija: Branislave Apostolović, predsednika veća, Katarine Manojlović Andrić i Branislava Bosiljkovića, članova veća, u parnici po protivtužbi tuženih-protivtužilja AA, maloletne BB i maloletne VV, svih iz ..., koje zastupa zakonska zastupnica - majka AA, čiji je zajednički punomoćnik Mileva Vuković, advokat iz ..., protiv tužioca-protivtuženog GG iz ..., čiji je punomoćnik Vera Todorović, advokat iz ...,radi utvrđenja prava stanovanja, odlučujući o reviziji tužioca-protivtuženog izjavljenoj protiv presude Apelacionog suda u Kragujevcu Gž2 517/16 od 23.09.2016. godine, u sednici veća održanoj dana 22.03.2017. godine, doneo je

P R E S U D U

ODBIJA SE kao neosnovana revizija tužioca-protivtuženog izjavljena protiv presude Apelacionog suda u Kragujevcu Gž2 517/16 od 23.09.2016. godine.

O b r a z l o ž e nj e

Presudom Osnovnog suda u Čačku P2 95/16 od 27.04.2016. godine, stavom prvim izreke, usvojen je protivtužbeni zahtev protivtužilja i utvrđeno da tužilje imaju pravo stanovanja na stanu u ... površine 72m2 u ..., u ulici ... broj ..., sagrađenom na kp. br. ... KO ..., čiji je vlasnik tužilac-protivtuženi, sve dok za to postoje zakonski uslovi, a najdalje do punoletstva maloletnih tužilja BB i VV, a što je tuženi dužan priznati u roku od 15 dana po pravnosnažnosti presude. Stavom drugim izreke, obavezan je tužilac-protivtuženi da tuženima- protivtužiljama na ime troškova parničnog postupka, kao solidarnim poveriocima, isplati iznos od 184.550,00 dinara.

Presudom Apelacionog suda u Kragujevcu Gž2 517/16 od 23.09.2016. godine, odbijena je kao neosnovana žalba tužioca-protivtuženog i potvrđena presuda Osnovnog suda u Čačku P2 95/16 od 27.04.2016. godine.

Protiv pravnosnažne presude donete u drugom stepenu, tužilac- protivtuženi je blagovremeno izjavio reviziju zbog bitnih povreda odredaba parničnog postupka i pogrešne primene materijalnog prava.

Vrhovni kasacioni sud je ispitao pobijanu presudu na osnovu člana 408. Zakona o parničnom postupku („Službeni glasnik RS“ br. 72/11, 49/13-US, 74/13- US i 55/14 - u daljem tekstu: ZPP), pa je našao da revizija nije osnovana.

U sprovedenom postupku nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. Zakona o parničnom postupku, na koju Vrhovni kasacioni sud pazi po službenoj dužnosti. Navode u reviziji kojima se ukazuje da je izreka nižestepenih odluka kontradiktorna, odnosno da je u nižestepenim postupcima učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 12. Zakona o parničnom postupku, Vrhovni kasacioni sud nije cenio, jer se revizija iz ovih razloga ne može izjaviti u smislu člana 407. stav 1. tač. 1.-3. ZPP.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju, brak između protivtužilje AA i protivtuženog GG zaključen je 2000. godine i u toku braka dobili su ćerke BB, rođenu ... godine i VV, rođenu ... godine. Brak između protivtužilje AA i protivtuženog GG razveden je 2011. godine, a maloletne protivtužilje BB i VV su poverene na samostalno vršenje roditeljskog prava majci AA. Maloletne protivtužilje žive sa majkom u stanu u ... površine 72m2, koji se sastoji od dnevnog boravka sa trpezarijom, nišom, kupatilom, dve sobe i terasom i nalazi se u kući u ... u ulici ... broj ..., koji je tuženi stekao od svojih roditelja - poravnanjem zaključenim pred Opštinskim sudom u Čačku R 399/05 od 14.11.2005. godine. Protivtuženi GG stanuje u ... iste kuće sa majkom, a pored ... u kojem trenutno stanuje u istom dvorištu poseduje i drugi objekat površine 50m2. Tužilje nemaju pravo svojine na nekom drugom useljivom objektu u kojem bi mogle da stanuju. Tuženi je podneo tužbu za iseljenje protivtužilja AA i maloletnih BB i VV, a u toku ove parnice tužilje su podnele protivtužbu, pa je razmatranje po protivtužbi izdvojeno i obrazovan predmet Osnovnog suda u Čačku P2 95/16.

Polazeći od ovako utvrđenog činjeničnog stanja, nižestepeni sudovi su pravilno primenili materijalno pravo, kada su usvojili protivtužbeni zahtev protivtužilja i utvrdili da iste imaju pravo stanovanja na stanu bliže opisanom u izreci, a što je tužilac-protivtuženi dužan da prizna, sve dok za to postoje zakonski uslovi, a najdalje do punoletstva maloletnih tužilja BB i VV.

Odredbom člana 194. stav 1. Porodičnog zakona propisano je da dete i roditelj koji vrši roditeljsko pravo, imaju pravo stanovanja na stanu čiji je vlasnik drugi roditelj deteta, ukoliko dete i roditelj koji vrši roditeljsko pravo nemaju pravo svojine na useljivom stanu. Pravo stanovanja traje do punoletstva deteta. Nemaju pravo stanovanja dete i roditelj, ako bi prihvatanje njihovog zahteva za pravo stanovanja predstavljalo očiglednu nepravdu za drugog roditelja.

Kod ovako utvrđenog činjeničnog stanja, pravilno su nižestepeni sudovi zaključili da maloletna deca, koja su poverena majci na samostalno vršenje roditeljskog prava, imaju pravo na habitatio-stanovanje u stanu zajedno sa svojom majkom, u smislu člana 194. Porodičnog zakona. Imajući u vidu da je protivtuženi vlasnik kuće, a da maloletna deca i majka (kojoj je povereno roditeljsko pravo), ovde protivtužilje, nemaju pravo svojine na useljivom stanu, već žive u delu kuće tužioca-protivtuženog, pravilno su nižestepeni sudovi zaključili da je tužbeni zahtev osnovan. Ovo pravo, suprotno revizijskim navodima, ne utiče na pravo stanovanja protivtuženog, pošto on i do sada stanuje u ... iste kuće sa majkom, a pored ... u kojem trenutno stanuje poseduje i drugi objekat površine 50m2. Pravo stanovanja je konstituisano u cilju obezbeđenja zaštite i brige neophodne za dobrobit dece.

Pravo stanovanja je pravo iz korpusa dečijeg prava i u interesu roditelja koji vrši roditeljsko pravo. Za ostvarenje ovog prava, zakon predviđa određene uslove: da je drugi roditelj vlasnik stana na kome dete i roditelj koji vrši roditeljsko pravo stiču pravo stanovanja; da dete i roditelj koji vrši roditeljsko pravo nemaju pravo svojine na useljivom stanu; da pravo stanovanja traje određeno vreme - do punoletstva deteta i da prihvatanje njihovog zahteva za pravo stanovanja ne predstavlja očigledno nepravdu za drugog roditelja. U ovom slučaju, ispunjeni su svi navedeni uslovi propisani članom 194. Porodičnog zakona.

Suprotno revizijskim navodima, ovakvom odlukom nije ugroženo pravo stanovanja tužioca-protivtuženog, niti usvajanje ovakvog zahteva predstavlja očigledno nepravdu za njega, jer, kako je to utvrđeno u postupku pred nižestepenim sudovima, tužilac-protivtuženi ne koristi ovaj deo kuće, već za stanovanje koristi ... u istoj kući.

Interesima maloletne dece moraju biti podređeni svi ostali interesi. Tako i revizijski navod da je reč o očiglednoj nepravdi nanetoj protivtuženom, imajući u vidu sve okolnosti ovog slučaja, ne može biti od uticaja na odluku da se ustanovi habitatio u korist maloletne dece.

Neosnovano se revizijom ukazuje da su pogrešno nižestepeni sudovi zaključili da tužilac-protivtuženi poseduje i drugi objekat površine 50m2, a koji ustvari predstavlja šupu koja je puna vlage i apsolutno neuslovna za stanovanje, s obzirom da navedena činjenica ne može uticati na drugačije odlučivanje u ovoj pravnoj stvari, jer je u toku postupka utvrđeno i da tužilac- protivtuženi živi u ... iste kuće sa svojom majkom.

Ostalim navodima revizije pobija se utvrđeno činjenično stanje, pa ih ovaj sud nije ispitivao, budući da se utvrđeno činjenično stanje revizijom ne može pobijati u smislu člana 407. stav 2. ZPP.

Kako ne stoje razlozi zbog kojih je revizija izjavljena, a ni oni na koje revizijski sud pazi po službenoj dužnosti, na osnovu člana 414. ZPP, odlučeno je kao u izreci.

Predsednik veća - sudija

Branislava Apostolović, s.r.

Za tačnost otpravka

Upravitelj pisarnice

Marina Antonić