.jpg "Sudska praksa")
Republika Srbija
VRHOVNI KASACIONI SUD
Rev 3309/2020
31.03.2022. godina
Beograd
U IME NARODA
Vrhovni kasacioni sud, u veću sastavljenom od sudija: Slađane Nakić Momirović, predsednika veća, Marine Milanović i Dragane Boljević, članova veća, u parnici tužioca - protivtuženog Republike Srbije - Ministarstva odbrane Republike Srbije - Vojnograđevinskog centra „Beograd“ iz Beograda, koju zastupa Vojno pravobranilaštvo u Beogradu, protiv tuženog – protivtužioca AA iz ..., radi otkaza ugovora, naknade zakupnine, utvrđenja otkupa stana i utvrđenja prava svojine na stanu, odlučujući o reviziji tužioca – protivtuženog, izjavljenoj protiv presude Apelacionog suda u Kragujevcu Gž 7324/18 od 24.01.2020. godine, u sednici veća održanoj dana 31.03.2022. godine, doneo je
P R E S U D U
ODBIJA SE, kao neosnovana revizija tužioca - protivtuženog izjavljena protiv presude Apelacionog suda u Kragujevcu Gž 7324/18 od 24.01.2020. godine.
O b r a z l o ž e nj e
Presudom Apelacionog suda u Kragujevcu Gž 7324/18 od 24.01.2020. godine, ukinuta je presuda Osnovnog suda u Jagodini P 606/2017 od 14.09.2018. godine u stavovima jedan, tri, četiri, pet, šest, sedam, osam i devet i presuđeno: 1) odbijen je tužbeni zahtev tužioca kojim je tražio otkaz ugovora o uzajamnim pravima i obavezama nastalim u vezi sa davanjem stana na korišćenje povodom radnog odnosa od 25.12.1965. godine, kao neosnovan; 2) odbijen je tužbeni zahtev tužioca kojim je tražio da se tuženi iseli sa svim licima i stvarima iz stana u ...u ulici ... broj .., kao i da taj stan preda u državinu tužiocu u roku od 15 dana od dana prijema otpravka presude, kao neosnovan; 3) usvojen je tužbeni zahtev tužioca kojim je tražio da se tuženi obaveže da tužiocu plati novčani iznos od 77.853,50 dinara, zajedno sa pripadajućom zakonskom zateznom kamatom na taj iznos počev od 17.04.2018. godine pa do isplate, dok je zahtev za zakonsku zateznu kamatu na taj iznos počev od 03.05.2014. godine do 17.04.2018. godine odbijen kao neosnovan; 4) usvojen je tužbeni zahtev tužioca kojim je tražio da se tuženi obaveže da tužiocu plati novčani iznos od 18.601,80 dinara sa zakonskom zateznom kamatom na taj iznos počev od 17.04.2018. godine do isplate, a zahtev za dosuđenje zakonske zatezne kamate na taj iznos počev od 24.03.2015. godine do 17.04.2018. godine odbijen je kao neosnovan; 5) usvojen je tužbeni zahtev tužioca kojim je tražio da se tuženi obaveže da tužiocu plati novčani iznos od 77.136,70 dinara sa pripadajućom zakonskom zateznom kamatom na taj iznos počev od 17.04.2018. godine do isplate, dok je zahtev za dosuđenje zakonske zatezne kamate na taj iznos počev od 25.10.2017. godine pa do 17.04.2018. godine odbijen kao neosnovan; 6) odbijen je protivtužbeni zahtev tuženog – protivtužioca kojim je tražio da se utvrdi da je tuženi – protivtužilac vlasnik jednosobnog stana površine 31,64 m2, odnosno ¼ prizemne stambene zgrade i ½ pomoćne zgrade u ulici ... broj .. u ..., zajedno sa pripadajućim zemljištem koje služi za redovnu upotrebu navedenih stambenih objekata na KP br. .. na kojoj se nalazi ¼ prizemne stambene zgrade, KP br. .., na kojoj se nalazi ½ pomoćne zgrade, sve u KO ..., po osnovu otkupa od tužioca – protivtuženog za cenu od 380.737,95 dinara, što je protivtuženi u obavezi da prizna i trpi upis prava svojine u korist protivtužioca u javne knjige o nepokretnostima, kao neosnovan; 7) odlučeno je da svaka stranka snosi troškove postupka.
Protiv navedene presude Apelacionog suda u Kragujevcu, u stavu prvom i drugom izreke, tužilac - protivtuženi je blagovremeno izjavio reviziju iz svih zakonom propisanih razloga.
Vrhovni kasacioni sud je ispitao pobijanu presudu u smislu odredbe člana 408. u vezi člana 403. stav 2. tačka 3. Zakona o parničnom postupku – ZPP („Službeni glasnik RS“ broj 72/11 ... 55/14), pa je utvrdio da revizija tužioca - protivtuženog nije osnovana.
U provedenom postupku nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. ZPP, na koju revizijski sud pazi po službenoj dužnosti. Nema ni drugih bitnih povreda odredaba parničnog postupka koje bi mogle predstavljati osnov za uvažavanje revizije tužioca – protivtuženog.
Prema utvrđenom činjeničnom stanju, Ugovor o uzajamnim pravima i obavezama nastalim u vezi sa davanjem predmetnog stana na korišćenje povodom radnog odnosa zaključen je između SFRJ – Komande garnizona Ćuprija, kao davaoca stana na korišćenje i radnika, ovde tuženog AA, građanskog lica na službi u JNA na dužnosti u VP ... dana 25.12.1965. godine. Komanda garnizona donela je rešenje br. ../65 dana 13.01.1966. godine kojim je dodelila radniku, ovde tuženom predmetni stan na korišćenje. Ugovor o korišćenju stana zaključili su Stambeno preduzeće u Svetozarevu i nosilac stanarskog prava AA, ovde tuženi dana 20.06.1966. godine. Tuženi – protivtužilac u predmetni stan u ulici ... broj .. uselio se dana 25.12.1965. godine i od tada je u posedu istog. Tuženi – protivtužilac nije sudu pružio dokaze da je sa tužiocem – protivtuženim zaključio ugovor o otkupu stana. Na osnovu pravnosnažne presude Opštinskog suda u Jagodini P 27/2005 od 25.09.2006. godine utvrđeno je da je tužilac RS MO Vojnograđevinski centar „Beograd“ iz Beograda obavezan da tuženom – protivtužiocu AA iz ... plati novčani iznos od 239.913,00 dinara sa kamatom od 26.06.2006. godine, koji iznos predstavlja protivvrednost iznosa od 1.936,50 CHF, a to je iznos koji je AA bez zaključenog ugovora o otkupu stana uplatio u toku 1992. godine na ime otkupne cene stana. Tužilac – protivtuženi je upućivao u toku 2012. i 2013. godine zahtev tuženom – protivtužiocu da plati zakupninu koju duguje, bez poziva po kom ugovoru o zakupu i sa kim zaključenim, potražuje zakupninu, a iz navedenih dopisa utvrđeno je da tužilac – protivtuženi istu potražuje kao korisnik nepokretnosti. Na osnovu nalaza i mišljenja veštaka ekonomsko-finansijske struke od 24.03.2015. godine i 25.10.2017. godine utvrđena je visina neplaćenih zakupnina za predmetni stan, pri čemu je veštak ekonomsko-finansijske struke u nalazu naveo da je cenu zakupnine izračunao prema parametrima koji su objavljeni u Službenom glasniku za stanove u društvenoj, državnoj i svojini građana za period januar 2015. – decembar 2017. godine. Na osnovu nalaza i mišljenja veštaka građevinske struke od 24.04.2015. godine utvrđeno je da nije moguće precizno odrediti u odnosu na koju stambenu jedinicu, broj .., ili stambenu jedinicu broj .. je zakupodavac formirao zakupninu, iz razloga što iz ugovora o korišćenju stana br. .. od 20.06.1966. godine to nije moguće utvrditi. Na osnovu nalaza i mišljenja veštaka od 16.10.2015. godine utvrđeno je da stambenoj jedinici, koju koristi tuženi – protivtužilac, pripadaju četiri katastarske parcele i to KP br. .., .., .. i .., te da se stan nalazi na četiri katastarske parcele, a broj stana je br. .. . U spisima predmeta ne postoji prepis lista nepokretnosti na koga su upisane parcele i sporni stan, iz koga se traži iseljenje tuženog, neplaćene zakupnine i utvrđenje prava svojine.
Kod ovako utvrđenog činjeničnog stanja drugostepeni sud je primenom člana 31. Zakona o stanovanju (stupio na snagu 02.08.1992. godine) odbio tužbeni zahtev tužioca – protivtuženog kojim je tražio otkaz Ugovora o uzajamnim pravima i obavezama nastalim u vezi sa davanjem stana na korišćenje ovde tuženom – protivtužiocu, povodom radnog odnosa, od 25.12.1965. godine i iseljenja istog sa svim licima i stvarima i predaju u državinu tužiocu, jer je tuženi nastavio da koristi stan kao zakupac na neodređeno vreme, zbog čega je obavezao tuženog da tužiocu plati zakupninu za sporni period, a odbio je i protivtužbeni zahtev tuženog – protivtužioca.
Odredbom člana 31. Zakona o stanovanju („Sl. gl. RS“ br. 50/92, 76/92, 84/92, 33/93, 53/93, 67/93, 46/94, 47/94, 48/94, 44/95, 49/95, 16/97, 46/98 i 26 od 20. aprila 2001. godine) propisano je ako nosilac stanarskog prava, koji je to pravo stekao do dana stupanja na snagu ovog zakona, ne zaključi ugovor o otkupu stana do 31.12.1995. godine, nastavlja da koristi stan kao zakupac stana na neodređeno vreme (u daljem teksu zakupac društvenog stana), (stav 1.); zakupac društvenog stana iz stava 1. ovog člana može taj stan da otkupi po odredbama ovog Zakona (stav 2.).
U odnosu na stav prvi i drugi izreke drugostepene presude koji se revizijom pobijaju, pravilan je zaključak drugostepenog suda, da kako je u provedenom postupku utvrđeno da je tuženi AA svojstvo nosioca stanarskog prava stekao (na osnovu spornog Ugovora o uzajamnim pravima i obavezama nastalim u vezi sa davanjem stana na korišćenje povodom radnog odnosa od 25.12.1965. godine, rešenja Komande garnizona od 13.01.1966. godine i Ugovora o korišćenju stana od 20.06.1966. godine) do dana stupanja na snagu Zakona o stanovanju („Sl. gl. RS“ br. 50/92 – stupio na snagu 20.08.1992. godine) to tuženi – protivtužilac shodno članu 31. stav 1. Zakona o stanovanju, obzirom da nije zaključio ugovor o otkupu stana do 31.12.1995. godine, nastavlja da koristi predmetni stan kao zakupac stana na neodređeno vreme, kako je to pravilno utvrdio i drugostepeni sud, pa je pravilnom primenom materijalnog prava odbio tužbeni zahtev tužioca odlučujući kao u stavu prvom i drugom izreke i dao razloge koje prihvata i na koje upućuje i ovaj sud.
Kako tužilac žalbom protiv prvostepene presude nije pobijao stav dva izreke iste, kojim je odbačen tužbeni zahtev tužioca da se otkaže Ugovor o korišćenju stana br. .. od 20.06.1966. godine, pa je isti postao pravnosnažnan i o njemu drugostepeni sud nije ni odlučivao, to su neosnovani i bez uticaja na drugačiju odluku suda i revizijski navodi usmereni na otkaz tog ugovora, jer predmet tužbenog zahteva tužioca o kome je drugostepeni sud odlučivao nije otkaz Ugovora o korišćenju stana, već otkaz Ugovora o uzajamnim pravima i obavezama nastalim u vezi sa davanjem stana na korišćenje povodom radnog odnosa od 25.12.1965. godine.
Sa iznetih razloga neosnovani su revizijski navodi o pogrešnoj primeni materijalnog prava.
Kako se ni ostalim revizijskim navodima ne dovodi u sumnju pravilnost pobijane presude, Vrhovni kasacioni sud je reviziju tužioca odbio kao neosnovanu i odlučio kao u izreci, primenom člana 414. ZPP.
Predsednik veća-sudija,
Slađana Nakić Momirović, s.r.
Za tačnost otpravka
Upravitelj pisarnice
Marina Antonić
