U IME NARODA

Vrhovni kasacioni sud, u veću sastavljenom od sudija: Ljubice Milutinović, predsednika veća, Biljane Dragojević i Vesne Subić, članova veća, u parnici tužioca AA iz ..., čiji je punomoćnik Blagoje Nikolić, advokat iz ..., protiv tužene BB iz ..., čiji je punomoćnik Miroslav Đorđević, advokat iz ..., radi naknade štete i činidbe, odlučujući o reviziji tužioca izjavljenoj protiv presude Apelacionog suda u Beogradu Gž 5804/17 od 13.12.2017. godine, u sednici održanoj 29.11.2018. godine, doneo je

P R E S U D U

ODBIJA SE kao neosnovana revizija tužioca izjavljena protiv presude Apelacionog suda u Beogradu Gž 5804/17 od 13.12.2017. godine.

O b r a z l o ž e nj e

Presudom Višeg suda u Beogradu P 786/16 od 16.05.2017. godine, stavom prvim izreke, odbijen je kao neosnovan tužbeni zahtev tužioca kojim je tražio da se obaveže tužena da mu na ime obične štete isplati iznos od 308.848.079,09 dinara, sa zakonskom zateznom kamatom počev od 19.05.2016. godine pa do isplate, na ime nepredatih pokretnih stvari iznos od 73.428.196,46 dinara, sa zakonskom zateznom kamatom počev od 19.05.2016. godine pa do konačne isplate, na ime izgubljene dobiti iznos od 10.590 evra mesečno u dinarskoj protivvrednosti po prodajnom kursu Narodne banke Srbije na dan isplate, počev od 22.06.2011. godine do isplate obične štete, sa zakonskom zateznom kamatom za svaki mesec od 25. u mesecu za naredni mesec do isplate, kao i da se obaveže tužena da mu preda u posed, državinu i na korišćenje izgrađene neporušene objekte vlasništvo tužioca na slobodno korišćenje na kat. parc. br. .../.., .../.., .../.., .../.., .../.., .../.., .../.. i .../.., sve upisano u KO ... . Stavom drugim izreke obavezan je tužilac da tuženoj naknadi troškove parničnog postupka u iznosu od 211.350,00 dinara.

Presudom Apelacionog suda u Beogradu Gž 5804/17 od 13.12.2017. godine, stavom prvim izreke, odbijena je kao neosnovana žalba tužioca i potvrđena je prvostepena presuda. Stavom drugim izreke odbijeni su zahtevi tužioca i tužene za naknadu troškova drugostepenog postupka.

Protiv pravnosnažne presude donete u drugom stepenu tužilac je blagovremeno izjavio reviziju zbog bitne povrede odredaba parničnog postupka i pogrešne primene materijalnog prava.

Vrhovni kasacioni sud je ispitao pobijanu presudu na osnovu člana 408. ZPP („Službeni glasnik RS“, broj 72/11 ... 55/14), pa je utvrdio da revizija nije osnovana.

U postupku nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. ZPP, na koju revizijski sud pazi po službenoj dužnosti. Nema ni bitne povrede iz člana 374. stav 1. u vezi člana 396. stav 1. ZPP, jer je drugostepeni sud cenio sve žalbene navode od odlučnog značaja.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju, presudom Trećeg opštinskog suda u Beogradu P 1270/03 od 22.05.2007. godine usvojen je tužbeni zahtev tužilaca VV i GG, te je obavezan tuženi preduzeće DD d.o.o. da o sopstvenom trošku ukloni sa spornih katastarskih parcela sve postojeće i novopodignute montažne objekte, kao i objekte privremenog karaktera, te da ove parcele prazne od svih lica i stvari preda tužiocima na dalje slobodno korišćenje i raspolaganje. Po predlogu izvršnih poverilaca VV i BB, kao pravnog sledbenika svog sada pok. supruga GG (ovde tužene), Četvrti opštinski sud u Beogradu doneo je rešenje o izvršenju I 349/08 od 05.12.2008. godine, kojim je naloženo izvršnom dužniku DD d.o.o. da preda izvršnim poveriocima prazne od svih lica i stvari navedene katastarske parcele, uz uklanjanje sa njih svih postojećih i novopodignutih montažnih objekata, kao i objekata privremenog karaktera, s tim što u koliko izvršni dužnik ne učini navedeno, izvršni poverioci su ovlašćeni da sami, ili uz pomoć trećeg lica izvrše uklanjanje navedenih objekata o trošku izvršnog dužnika. Na osnovu zaključka suda od 24.01.2013. godine određeno je da se izvršenje sprovede 14.03.2013. godine na licu mesta, nakon čega je u periodu od 14.03.2013. do 19.05.2013. godine sud sprovodio izvršenje preko sudskog izvršitelja, prinudnim putem, s obzirom da izvršni dužnik nije uklonio objekte i ispraznio parcele, a dana 19.05.2013. godine sudski izvršitelj je konstatovao da su uklonjeni svi postojeći i novopodignuti objekti, objekti privremenog karaktera na navedenim parcelama, te da su iste predate izvršnim poveriocima, ispražnjene od svih lica i stvari, a sve u skladu sa rešenjem o izvršenju od 05.12.2008. godine. Sudski izvršitelj konstatovao je i da je konstrukcija popisana tokom izvršenja predata na čuvanje izvršnim poveriocima VV i BB. Iako je izvršni dužnik DD d.o.o. rešenje o izvršenju primio 19.01.2009. godine, dana 22.12.2009. godine zaključio je ugovor o prenosu prava vlasništva na preduzeće ĐĐ d.o.o. u svrhu povećanja osnivačkog uloga i to na građevinskim objektima koji su izgrađeni na navedenim katastarskim parcelama, nakon čega je ĐĐ d.o.o. 11.03.2016. godine, kao ustupilac potraživanja i prava zaključio ugovor o prenosu potraživanja i prava u vezi predmeta izvršenja Prvog osnovnog suda u Beogradu I 33100/10, a naročito pravo na tužbu i to protiv Republike Srbije, kao i protiv izvršnih poverilaca VV i BB, te svih potraživanja i prava po osnovu i u vezi korišćenja objekata u Beogradu u ul. ... br. ... sa AA, ovde tužiocem, kao primaocem potraživanja i prava.

Kod ovako utvrđenog činjeničnog stanja, pravilno su nižestepeni sudovi primenili materijalno pravo kada su odbili kao neosnovan tužbeni zahtev tužioca za naknadu obične štete u vidu vrednosti objekta, kao izmakle koristi koja se sastoji u tome da je 22.05.2008. godine zaključen ugovor o poslovnoj saradnji i zakupu sa preduzećem EE, kao i zahtev za naknadu obične štete na ime predatih pokretnih stvari, pravilno zaključujući da je osnovan prigovor nedostatka pasivne legitimacije na strani tužene iz razloga što izvršnim poveriocima pokretne stvari nisu predate, već samo konstrukcija popisana tokom izvršenja i to na čuvanje u skladu sa zakonom. Iz navedenih razloga pravilno je odbijen i zahtev tužioca za uspostavljanje ranijeg stanja, odnosno da se obaveže tužena da tužiocu preda u posed, državinu i na korišćenje izgrađene objekte tužilaca.

U konkretnom slučaju, na osnovu pravnosnažne i izvršne isprave - presude Trećeg opštinskog suda u Beogradu P. 1270/03 od 22.05.2007. godine određeno je izvršenje, koje je sprovodio sud u skladu sa Zakonom o izvršnom postupku i Zakonom o izvršenju i obezbeđenju, jer izvršni dužnik, preduzeće DD d.o.o. nije dobrovoljno postupio po presudi suda i tužiocima u tom predmetu, odnosno izvršnim poveriocima, nije predao prazne katastarske parcele oslobođene od svih lica i stvari na slobodno korišćenje i raspolaganje, pa je pravilan zaključak nižestepenih sudova da tužena, kao izvršni poverilac, ne može biti odgovorna za eventualnu štetu nastalu prilikom sprovođenja izvršenja, jer u tom izvršnom postupku nije preduzela niti jednu štetnu radnju, niti je tužilac tokom postupka ukazivao na bilo kakvu štetnu radnju tužene, kao izvršnog poverioca, zbog čega nije pasivno legitimisana u ovom sporu, kako to pravilno zaključuju nižestepeni sudovi.

Osim toga, i po oceni ovog suda, osnovan je i prigovor nedostatka aktivne legitimacije na strani tužioca, a iz razloga što ugovor o prenosu apsolutnih prava bez naknade od 22.12.2009. godine, koji je zaključen između izvršnog dužnika preduzeća DD d.o.o. i trećeg lica ĐĐ d.o.o., kojim je izvršni dužnik raspolagao svojom imovinom, te na taj način što je preneo prava svojine na objektima koji su se nalazili na parcelama, a koje je objekte izvršni dužnik bio u obavezi da ukloni radi predaje izvršnim poveriocima katastarskih parcela slobodnih od lica i stvari, ne proizvodi pravno dejstvo. Naime, navedeni ugovor je zaključen nakon što je izvršni dužnik primio rešenje o izvršenju, a odredbom člana 20. stav 7. Zakona o izvršenju i obezbeđenju, na osnovu kog je sud sprovodio izvršenje („Službeni glasnik RS“, broj 31/11), propisano je da ne proizvodi pravno dejstvo raspolaganje imovinom koju je učinio izvršni dužnik nakon prijema rešenja o izvršenju, odnosno zaključka kojim se određuje izvršenje. Shodno tome ni treće lice, ĐĐ nije moglo steći pravo vlasništva na objektima koji su potom uklonjeni u izvršnom postupku, pa nije mogao punovažno da prenese bilo kakva potraživanja proizlašla iz prava svojine na tim objektima na ovde tužioca ugovorom o prenosu potraživanja, koji je overen pred Drugim osnovnim sudom u Beogradu dana 11.03.2016. godine, jer cesija prema odredbi člana 436. ZOO podrazumeva da ustupilac potraživanja ima potraživanje koje prenosi. Iz navedenih razloga, pravilan je zaključak nižestepenih sudova da preduzeće ĐĐ nije moglo imati potraživanje naknade štete jer nije postalo vlasnik imovine koja je uklonjena sa katastarskih parcela radi predaje izvršnim poveriocima.

Ovaj sud je cenio navode revizije da presuda Trećeg opštinskog suda u Beogradu P 1270/03 od 22.05.2007. godine, na osnovu koje je sprovedeno izvršenje, nema svojstvo izvršne isprave, odnosno da je nepodobna za izvršenje, zatim da montažni objekti i objekti privremenog karaktera u ul. ... br. ... nisu postojali, te da je tužena kao izvršni poverilac morala da obustavi izvršenje zbog nepodobnosti izvršne isprave a što ista nije učinila, pa je našlo da su ovakvi navodi neosnovani, jer je izvršenje odredio sud i sprovodio ga preko sudskog izvršitelja, pa sve ove činjenice mogu jedino i eventualno ukazivati na nepravilan i nezakonit rad suda, što bi eventualno bio osnov za naknadu štete od strane Republike Srbije i to izvršnom dužniku, a ne ovde tužiocu, s obzirom da u konkretnom slučaju on nije aktivno legitimisan, pa se tim, kao ni ostalim navodima revizije ne dovodi u sumnju pravilnost pobijane odluke.

Na osnovu člana 414. stav 1. ZPP, odlučeno je kao u izreci.

Predsednik veća - sudija

Ljubica Milutinović, s.r.

Za tačnost otpravka

Upravitelj pisarnice

Marina Antonić