.jpg "Sudska praksa")
Republika Srbija
VRHOVNI KASACIONI SUD
Rev1 13/2019
26.09.2019. godina
Beograd
Vrhovni kasacioni sud, u veću sastavljenom od sudija: Branislave Apostolović, predsednika veća, Branislava Bosiljkovića i Zorane Delibašić, članova veća, u parnici tužilje AA iz ..., čiji je punomoćnik Ružica Lekić advokat iz ..., protiv tuženih AA iz ... i BB iz ..., čiji je punomoćnik Boško Marinović advokat iz ..., radi utvrđenja i sticanja bez osnova, povodom revizije tužilje izjavljene protiv presude Okružnog suda u Požarevcu Gž. 269/2007 od 21.03.2008. godine, u sednici održanoj 26.09.2019. godine, doneo je
R E Š E NJ E
NALAŽE SE Osnovnom sudu u Požarevcu da izvrši obnavljanje spisa Opštinskog suda u Požarevcu P. 1325/01 i da obnovljeni spis, preko nadležnog drugostepenog suda, dostavi ovom sudu.
O b r a z l o ž e nj e
Presudom Opštinskog suda u Požarevcu P. 1325/01 od 30.11.2006. godine, stavom prvim izreke, odbijen je glavni tužbeni zahtev kojim je tužilja AA iz ... tražila utvrđenje da je vlasnik ½ po osnovu ugovora o poklonu Ov. ... od 31.10.1988. godine na katastarskim parcelama ... i ... KO ..., što bi tužene BB i VV bile dužne priznati a tužilji presuda poslužiti kao podobna isprava za uknjižbu. Stavom drugim izreke, odbačen je tužbeni zahtev u delu kojim je traženo da se utvrdi da je tužilja vlasnik ½ katastarskih parcela ... i ... KO ... po osnovu ugovora o poklonu Ov. ... zaključenog 31.10.1998. godine između tužilje kao poklonoprimca i njenog oca GG bivšeg iz ... kao poklonodavca. Stavom trećim izeke, odbijen je eventualni tužbeni zahtev kojim je tužilja AA iz ... tražila da se tužene BB iz ... i VV iz ..., kao pravne sledbenice pokojnog DD iz ..., obavežu da na ime naknade za izdržavanje pokojne ĐĐ bivše iz ... za period od 1965. do 1980. godine solidarno isplate iznos od 150.000,00 dinara i iznos od 50.000,00 dinara za troškove sahrane, podušja i podizanja spomenika sa zakonskom zateznom kamatom od podnošenja tužbe - 12.09.2001. godine do isplate. Stavom četvrtim izreke, obavezana je tužilja da naknadi tuženima troškove parničnog postupka u ukupnom iznosu od 60.300,00 dinara u roku od 15 dana po pravnosnažnosti presude pod pretnjom prinudnog izvršenja.
Presudom Okružnog suda u Požarevcu Gž. 269/2007 od 21.03.2008. godine odbijena je kao neosnovana žalba tužilje i potvrđena presuda Opštinskog suda u Požarevcu P. 1325/01 od 30.11.2006. godine.
Protiv pravnosnažne presude donete u drugom stepenu tužilja je blagovremeno izjavila reviziju zbog bitnih povreda odredaba parničnog postupka i pogrešne primene materijalnog prava.
Rešenjem Vrhovnog suda Srbije Rev. 1937/08 od 08.04.2009. godine odbačena je kao nedozvoljena revizija tužilje izjavljena protiv presude Okružnog suda u Požarevcu Gž. 269/2007 od 21.03.2008. godine.
Odlukom Ustavnog suda Už 1114/2009 od 13.10.2011. godine, stavom prvim izreke, usvojena je ustavna žalba AA i utvrđeno da je rešenjem Vrhovnog suda Srbije Rev. 1937/08 od 08.04.2009. godine podnositeljki ustavne žalbe povređeno pravo na pravno sredstvo iz člana 36. stav 2. Ustava Republike Srbije. Stavom drugim izreke, poništeno je rešenje Vrhovnog suda Srbije iz stava prvog i određeno da Vrhovni kasacioni sud u najkraćem roku donese novu odluku o reviziji koju je podnositeljka ustavne žalbe izjavila protiv presude Okružnog suda u Požarevcu Gž. 269/2007 od 21.03.2008. godine.
Označena odluka Ustavnog suda dostavljena je Vrhovnom kasacionom sudu 15.11.2011. godine i zavedena u upisnik II Su. Už. 30/2011. Naredbom predsednika Vrhovnog kasacionog suda I Su-1 84/19 od 06.06.2019. godine odluka Ustavnog suda Už 1114/2009 razvedena je iz upisnika II Su i zavedena u upisnik Rev1.
Dopisom Rev1 13/2019 od 07.06.2019. godine od Osnovnog suda u Požarevcu zatraženo je da u najkraćem roku, preko nadležnog drugostepenog sud u Požarevcu je, dopisom SU VIII-410/2019 od 04.07.2019. godine, obavestio Vrhovni kasacioni sud da nije u mogućnosti da dostavi traženi spis ranijeg Opštinskog suda u Požarevcu jer je isti uništen 26.12.2018. godine.
Prema odredbi člana 390. stav 4. Zakona o parničnom postupku („Službeni list SFRJ“, broj 4/77 ... 35/91 i „Službeni list SRJ“, broj 27/92 ... 3/02), koja se u ovom postupku primenjuje na osnovu člana 491. stav 4. Zakona o parničnom postupku („Službeni glasnik Republike Srbije“, broj 125/04), prvostepeni sud će reviziju i odgovor na reviziju, odnosno izjašnjenje o reviziji, ako su podneseni, sa svim spisima dostaviti revizijskom sudu preko drugostepenog suda.
U ovom slučaju prvostepeni sud ne može da dostavi spis ranijeg Opštinskog suda u Požarevcu P. 1325/01 sa revizijom tužilje i eventualnim odgovorom tuženih na reviziju, zato što su označeni spisi uništeni.
Odredbom člana 241. stav 1. tačka 1. Sudskog poslovnika („Službeni glasnik Republike Srbije“, broj 110/09 ... 39/16) propisano je da rok čuvanja arhiviranih predmeta, za spise u kojima je u sudskom postupku raspravljano o stvarno-pravnim zahtevima na nepokretnostima, iznosi 30 godina. Prema stavu 3. tog člana, navedeni rok računa se od dana pravnosnažnog okončanja postupka.
U postupku pred ranijim Opštinskim sudom u Požarevcu (spis P. 1325/01) raspravljalo se i o stvarno-pravnom zahtevu - zahtevu tužilje za utvrđenje prava svojine na nepokretnosti, katastarskim parcelama ... i ... KO ... . Postupak u tom sporu je pravnosnažno okončan 21.03.2008. godine, donošenjem presude ranijeg Osnovnog suda u Požarevcu Gž. 269/2007 od označenog datuma. S`toga je rok od 30 godina propisan članom 241. stav 1. tačka 1. Sudskog poslovnika počeo da teče 21.03.2008. godine i isticao bi 21.03.2038. godine, što znači da su spisi uništeni pre isteka propisanog roka za njihovo čuvanje.
Odredbom člana 131. stav 1. Sudskog poslovnika, između ostalog je propisano: da se postupak za obnavljanje spisa pokreće i ako su spisi uništeni (stav 1); da se obnavljanje spisa sprovodi po pravilima vanparničnog postupka, shodnom primenom odredaba koje uređuju poništaj isprava (stav 2); da se postupak za obnavljanje spisa, kada su u pitanju predmeti po kojima je postupak pravnosnažno okončan, pokreće samo ako postoji opravdani javni ili pravni interes i da rešenje o tome donosi sud po službenoj dužnosti ili na zahtev stranke (stav 4).
Imajući u vidu da su za ponovno odlučivanje o tužiljinoj reviziji neophodni spisi ranijeg Opštinskog suda u Požarevcu P. 1325/01, koje sada nadležni Osnovni sud u Požarevcu ne može da dostavi jer su uništeni pre isteka propisanog roka za njihovo čuvanje, Vrhovni kasacioni sud je našao da se po službenoj dužnosti mora pokrenuti postupak obnavljanja tog spisa.
Iz ovih razloga, naloženo je Osnovnom sudu u Požarevcu da izvrši obnavljanje označenog spisa i da obnovljeni spis preko nadležnog drugostepenog suda dostavi ovom sudu.
Predsednik veća - sudija
Branislava Apostolović, s.r.
Za tačnost otpravka
Upravitelj pisarnice
Marina Antonić
