Protiv pravnosnažne presude donete u drugom stepenu, tužilac je izjavio reviziju zbog bitne povrede odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 1. ZPP, učinjene u postupku pred drugostepenim sudom i pogrešne primene materijalnog prava.

Ispitujući pobijanu presudu na osnovu člana 408. u vezi sa članom 403. stav 2. tačka 2. Zakona o parničnom postupku - ZPP („Sl. glasnik RS“, br.72/11 i 55/14), Vrhovni kasacioni sud je našao da revizija tužioca nije osnovana.

U postupku nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. ZPP, na koju revizijski sud pazi po službenoj dužnosti, kao ni bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 1. ZPP, učinjena u postupku pred drugostepenim sudom na koju se ukazuje u reviziji.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju, tužilac je u radnom odnosu kod tužene na poslovima policijskog službenika koji je u spornom periodu obavljao rad u smenama. Ukupan koeficijent plate tužioca je 1,938 od čega se 0,145 odnosi na dodatni koeficijent po osnovu smenskog rada. Na osnovu nalaza i mišljenja sudskog veštaka utvrđeno je da je tužiocu u ovom periodu isplaćena osnovna plata u nižem iznosu od 75% od prosečne mesečne zarade po zaposlenom u privredni Republike Srbije za 23.987,54 dinara, kao i da postoji razlika između isplaćene pripadajuće uvećane plate za rad u smenama za sporni period od 963.495,51 dinar, a ove iznose tužilac potražuje tužbom.

Kod ovako utvrđenog činjeničnog stanja, prvostepeni sud je usvojio tužbeni zahtev, nalazeći da tužena nije pravilno izvršila obračun osnovne plate i da tužiocu nije koeficijent za smenski rad utvrdila uz pravilnu primenu odredbe člana 147a Zakona o policiji, te da se uvećanje po osnovu rada u smenama u procentu od 28,6%, ne može primeniti samo na zaposlene koji smenski rad obavljaju povremeno, kako je to regulisano Zakonom o policiji i Posebnim kolektivnim ugovorom, jer bi u tom slučaju zaposleni koji u kontinuitetu obavljaju rad u smenama bili dovedeni u neravnopravan položaj, što je suprotno članu 23. stav 2. Univerzalne deklaracije o ljudskim pravima i članu 104. Zakona o radu.

Vrhovni kasacioni sud nalazi da je pobijanom odlukom, drugostepeni sud pravilnom primenom materijalnog prava preinačio prvostepenu presudu i odbio tužbeni zahtev u celosti. Tužioci nemaju pravo ni na razliku osnovne plate, jer se osnovna plata policijskih službenika obračunava na osnovu osnovice koju utvrđuje Vlada Republike Srbije i ona ne može da se utvrđuje Kolektivnim ugovorom, u smislu člana 56. Zakona o budžetskom sistemu, već se plate policijskih službenika utvrđuju u smislu Zakona o budžetu. Osim toga, osnovano nalazeći da tužilac nema pravo na isplatu razlike uvećane zarade po osnovu smenskog rada obračunate uz uvećanje od 28,6% od osnovne plate, imajući u vidu da mu je smenski rad, u skladu sa odredbom člana 147a Zakona o policiji i odredbama Pravilnika o platama zaposlenih u MUP-u, već vrednovan kroz dodatni koeficijent koji je integrisan u ukupan koeficijent za obračun i isplatu plate.

Naime, 08.12.2011. godine stupio je na snagu Zakon o izmenama i dopunama Zakona o policiji („Sl. glasnik RS“ br. 92/11, kojim su izmenjene odredbe Zakona o policiji „Sl. glasnik RS“ br. 101/05, ... 92/11 i 64/15, a koje su bile na snazi i u spornom periodu), tako što je, između ostalih, dodata i odredba člana 147a, kojom su određeni slučajevi u kojima zaposleni imaju pravo na dodatak na platu. Tačkom 3. ovog člana, određeno je da pravo na ovaj dodatak imaju i zaposleni za rad u smeni, u visini 28,6% od osnovne plate, ali samo ako rade na poslovima na kojima se smenski rad uvodi povremeno.

Navedena zakonska odredba je jasna i ima imperativan karakter, pa Vrhovni kasacioni sud nalazi da pravilno drugostepeni sud zaključuje da pravo na uvećanje od 28,6% od osnovne plate imaju samo zaposleni koji nemaju kontinuirani rad u smenama, već u smenama rade samo povremeno. Njima se ovo uvećanje plate obračunava za svaki sat rada u smeni, upravo iz razloga što im ovaj dodatak nije uzet u obzir prilikom vrednovanja poslova radnog mesta, zbog čega nije uračunat ni u ukupni koeficijent za obračun plate. Nasuprot njima, zaposlenima kod tužene, koji u kontinuitetu rade u smenama, u ukupan koeficijent za obračun i isplatu plate već je integrisan i koeficijent za rad u smenama u visini od 0,145, zbog čega nema uslova i za uvećanje od 28,6% po istom osnovu.

Neredovnost u radu na nekim radnim mestima kod tužene predstavlja stalni uslov rada što je tim zaposlenima vrednovano kroz koeficjent za obračun plate, dok na nekim mestima to nije stalni uslov rada već se uvodi povremeno, što znači da ni zaposleni na tim radnim mestima nisu u istom položaju. Imajući vidu navedeno, Vrhovni kasacioni sud nalazi da se revizijom neosnovano ukazuje da je tužilac (kao i ostali zaposleni kojima je rad u smenama redovan način rada) stavljen u neravnopravan položaj u odnosu na zaposlene koji u smenama rade povremeno, jer oni nisu u istoj situaciji niti u istom položaju, kako po načinu rada, tako ni u pogledu načina određivanja ukupnog koeficijenta za obračun plate, pa se u takvoj situaciji ne može govoriti o povredi prava zaposlenih na jednaku zaradu za isti rad ili rad iste vrednosti koju ostvaruju kod istog poslodavca, jer im ni rad odnosno način rada nije isti.

Suprotno navodima revizije, Vrhovni kasacioni sud nalazi da tužiocu nije povređeno pravo iz člana 8. stav 2. Zakona o radu, po kome se opštim aktom mogu utvrditi veća prava i povoljniji uslovi rada od prava i uslova utvrđenih zakonom. Ovo iz razloga što je primena odredbe člana 27. Posebnog kolektivnog ugovora za policijske službenike, koja predviđa uvećanje od 26% za rad u smenama, na osnovu člana 88. stav 2. istog Kolektivnog ugovora, odložena i uslovljena izmenom odredbe člana 147. Zakona o policiji i rebalansom budžeta za 2011. godinu, a što je i učinjeno donošenjem Zakona o izmenama i dopunama Zakona o policiji kojom je uneta odredba člana 147a, koja reguliše dodatak na platu po osnovu rada u smenama na napred navedeni način.

Iz navedenih razloga, Vrhovni kasacioni sud je odlučio kao u izreci na osnovu člana 414. stav 1. Zakona o parničnom postupku.

Predsednik veća – sudija

Vesna Popović,s.r.

Za tačnost otpravka

Upravitelj pisarnice

Marina Antonić